Παιδί και Ανάπτυξη: Κατανοώντας το Παιδί μου!

“Είμαι 35 χρονών και έχω ένα κοριτσάκι 5 χρονών. Πάντα ήθελα ένα παιδί και τώρα που το απέκτησα φοβάμαι. Φοβάμαι μην κάνω τα ίδια καταπιεστικά λάθη που έκαναν οι δικοί μου γονείς σε εμένα. Θέλω να μπορώ να την καταλάβω και να της δώσω αυτά που έχει ανάγκη!”

Ένα από τα πιο σημαντικά πράγματα που θα πρέπει να μάθουμε ως γονείς, είναι να προσπαθούμε να καταλαβαίνουμε τα παιδιά μας. Με αυτόν τον τρόπο, είμαστε πιο αποτελεσματικοί σχετικά με την καθοδήγηση και την ανατροφή του παιδιού καθώς μεγαλώνει και ωριμάζει. Πρέπει να έχουμε κατά νου, ότι το κάθε παιδί έχει μία μοναδική προσωπικότητα με κάποια συνεπή χαρακτηριστικά, τα οποία είναι παρόντα καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του.

Κατανοώντας τα παιδιά μας:

 1) Αναζήτηση για συνεπή χαρακτηριστικά 

Ένας από τους τρόπους για να καταλαβαίνουμε το παιδί μας, είναι η παρατήρηση. Να παρατηρούμε το παιδί κατά τη διάρκεια του ύπνου, του φαγητού ή του παιχνιδιού, ανιχνεύοντας συνεπή χαρακτηριστικά.

Ποιες δραστηριότητες προτιμάει περισσότερο; Προσαρμόζεται εύκολα σε αλλαγές ή χρειάζεται περισσότερο χρόνο για να εξοικειωθεί με τις νέες αλλαγές;

Όλα τα παραπάνω αποτελούν φυσικά χαρακτηριστικά ενός παιδιού και πολύ πιθανό το παιδί μας να μην αποτελεί εξαίρεση.
 

2) Ελεύθερος χρόνος με το παιδί

Είναι σημαντικό να βρίσκουμε, όσο το δυνατό, περισσότερο χρόνο για να μιλάμε με τα παιδιά μας. Με αυτόν τον τρόπο, ερχόμαστε πιο κοντά σε αυτά, μέσα από μικρές πληροφορίες που μας δίνουν για την καθημερινότητά τους. Μάλιστα αξίζει να αναφερθεί, ότι τα μικρότερα παιδιά απαιτούν λιγότερο λεκτική επικοινωνία, ενώ προτιμούν την επικοινωνία μέσα από τη γλώσσα του σώματος και τις εκφράσεις του προσώπου. Κάνοντας, λοιπόν, ερωτήσεις τους δίνεται μία ευκαιρία να μοιραστούν τα συναισθήματά τους μαζί μας.

Θα ήταν καλύτερο, για παράδειγμα, αντί να τα ρωτήσουμε: Πώς πήγε το σχολείο;, να ρωτήσουμε: Τί ζωγράφισες σήμερα στο τετράδιό σου;

Αντί να ρωτήσουμε: Έπαιξες σήμερα με τους συμμαθητές σου;, να επικεντρωθούμε στο παιχνίδι που έπαιξε το παιδί: Τί παίξατε σήμερα με τους συμμαθητές σου;

3) Περιβάλλον και Συμπεριφορά

Αν επιθυμούμε να μάθουμε για μία συγκεκριμένη συμπεριφορά την οποία παρατηρήσαμε τελευταία, καλό θα ήταν να εστιάσουμε στο περιβάλλον του παιδιού. Συγγενείς, φροντιστές, φίλοι, δάσκαλοι, το σπίτι, η ίδια η κοινωνία και άλλες πτυχές του περιβάλλοντος, μπορεί να παίξουν καθοριστικό ρόλο στην συμπεριφορά του παιδιού.

Για παράδειγμα, αν το παιδί δείχνει επιθετικότητα απέναντι σε άλλα παιδιά στο σχολείο, είναι σημαντικό να διαπιστώσουμε ποιες είναι οι πιθανές αιτίες αυτής της συμπεριφοράς. Μία πιθανή αιτία θα μπορούσε να είναι η στενή σχέση του παιδιού με ένα άλλο παιδί που εκδηλώνει εξίσου επιθετική συμπεριφορά. Το περιβάλλον του σπιτιού θα μπορούσε να αποτελέσει άλλη μία πηγή τέτοιας συμπεριφοράς.

Υπάρχουν, δηλαδή, καβγάδες και συγκρούσεις στο σπίτι τελευταία, όπου υπήρξε μάρτυρας το παιδί; Τί γίνεται με την κοινωνία; Πόσο επηρεάζει;

Όλα τα παραπάνω θα πρέπει να ληφθούν υπόψη, στην προσπάθειά μας να δώσουμε μία εξήγηση στην επιθετική συμπεριφορά του παιδιού.
 

4) Συνομήλικοι

Μπορούμε να μάθουμε για το παιδί μας, παρατηρώντας άλλα παιδιά που ανήκουν στην ίδια ηλικιακή ομάδα. Είναι σημαντικό να έχουμε υπόψη ότι κι εμείς περάσαμε από την ηλικία του παιδιού μας, συνεπώς, είτε πολύ είτε λίγο, κάποιες συμπεριφορές θα είναι όμοιες με αυτές του παιδιού. Ωστόσο, η ταχύτητα ανάπτυξης είναι ένα προσωπικό θέμα.

Η κατανόηση του παιδιού μας, μας καθιστά ικανούς ώστε να δώσουμε τόσο τις κατάλληλες ευκαιρίες, όσο και τα κατάλληλα εργαλεία, για να ενισχύσουμε την ανάπτυξη του παιδιού και να το προετοιμάσουμε για το επόμενο στάδιο ανάπτυξης. Παράλληλα, εμείς ως γονείς θα έχουμε αποκτήσει τις γνώσεις και τα εφόδια, ώστε να θέσουμε τις προσδοκίες και τα όρια μας, τα όποια αρμόζουν και είναι αποδεκτά από το ίδιο το παιδί.

Έχουμε μία ολόκληρη ζωή να δουλεύουμε, να έχουμε προβλήματα, τρεξίματα…αλλά τα παιδιά μας θα είναι μόνο μία φορά παιδιά, ας επενδύσουμε λίγο περισσότερο χρόνο σε αυτά!

Αλεξία Σταθάκη